Efekt Placebo

 

Czterdziestu pacjentów z astmą, rozedmą płuc lub restrykcyjną chorobą płuc otrzymali inhalator, który zawierał nebulizowaną sól fizjologiczną placebo, ale powiedziano im, że zawiera alergeny, które ograniczą ich drogi oddechowe. Było to badanie przeprowadzone na wydziałach psychiatrii i medycyny Uniwersytetu Stanowego w Nowym Jorku.

Wkrótce 19 z 40 pacjentów zareagowało znacznym zwężeniem dróg oddechowych. Dwunastu z nich miało prawdziwy atak astmy.

Następnie podano im inny inhalator i powiedziano, że złagodzi on objawy. Dokładnie tak się stało, ale był to również inhalator placebo z solą fizjologiczną.

Tak więc to samo placebo było w stanie wywołać lub wyeliminować skurcz oskrzeli, w zależności od tego, w co wierzyli pacjenci.

Podobnie, to samo placebo mogło wywołać lub zlikwidować ból, wywołać lub zmniejszyć mdłości, a nawet działać jako środek pobudzający lub uspokajający, w zależności od tego, co dana osoba uważała, że ma na celu.

Czy jabłko może zmniejszyć ból? Chemicznie, być może nie. Ale jeśli ktoś wierzył, że to zrobi, to jest duża szansa, że przynajmniej trochę zmniejszy ból.

Jak to możliwe?

Efekt placebo to wpływ przekonania lub oczekiwania na mózg lub ciało. Placebo może być czymkolwiek. Może to być tabletka, zastrzyk, jedzenie, przedmiot, urządzenie, osoba, a nawet pomieszczenie. Może być ułatwione przez uspokajające słowa: "Ta tabletka załatwi sprawę. Nie martw się." Może to być nawet kontekst, w jakim coś jest podawane.

Miejsce, które ma ciepłe uczucie i było ozdobione skomplikowanymi nazwami leków lub eliksirów i gdzie siedział lekarz z uprzejmym, uspokajającym uśmiechem, pomogłoby większej liczbie ludzi niż zimny pokój z pustymi ścianami i lekarzem odwróconym plecami do pacjenta, piszącym na komputerze.

Błędem byłoby jednak stwierdzenie, że to wszystko jest tylko w umyśle i pozostawienie tego tak, jakby zmniejszenie bólu lub innych objawów było czysto wyimaginowane. Badania pokazują, że wiara powoduje zmiany biochemiczne w mózgu i ciele. Jabłko zmniejszyłoby ból u kogoś, kto by w nie wierzył, ponieważ jego przekonanie wytworzyłoby w mózgu własne środki przeciwbólowe. Są one nazywane endogennymi opioidami.

To endogenne opioidy zmniejszają ból, a nie jabłko, i to przekonanie wytwarza endogenne opioidy. Dlatego nie ma większego znaczenia, czy dana osoba wierzy, że jabłko, tabletka, skomplikowany wyglądający sprzęt, dźwięk, zapach, lokalizacja czy osoba zmniejszy jej ból. Tutaj przedmioty i ludzie są jedynie rzeczami, do których przywiązujemy nasze przekonania.

Nie oznacza to oczywiście, że wszystko jest tylko placebo. Zdecydowana większość leków ma bardzo realne działanie. Jako były chemik organiczny mogę to powiedzieć z pewną dozą pewności. Spędziłem niezliczone godziny konstruując cząsteczki, a następnie demonstrując, co się dzieje, gdy te cząsteczki wchodzą w interakcje z innymi substancjami.

W podstawowym sensie, większość dzieci w wieku szkolnym widziała, jak kwas wchodzi w interakcję z zasadą w laboratorium naukowym, tworząc sól i wodę. Sól ma rzeczywisty smak, który nie jest tylko w umyśle, chociaż przekonanie może zmienić jego intensywność - sprawiając, że wydaje się bardziej słony lub mniej słony. Podobnie, interakcja etanolu (alkoholu) z kwasem octowym (octem) wytwarza substancję (zwaną estrem), której zapach rozpoznajemy jako krople gruszkowe.

Idąc nieco dalej, interakcje pomiędzy kilkoma substancjami w sposób sekwencyjny, jak dodawanie klocków Lego jeden po drugim, mogą prowadzić do powstania leków, które obniżają ciśnienie krwi, rozpuszczają guzy i robią wiele innych rzeczy. Jest to dziedzina nauki, z której się doktoryzowałem.

Ogólnie rzecz biorąc, nie chodzi ani o lek, ani o placebo, ale po trochu o jedno i drugie. Czasami jest to więcej jednego, a mniej drugiego, a czasami więcej drugiego, a mniej pierwszego. Ale niezależnie od tego, kontekst, w którym coś jest oferowane i przekonania danej osoby na temat tej rzeczy mają rzeczywiste skutki.

Poniższy obrazek pokazuje typowe efekty braku leczenia, placebo i leczenia, które również zawiera efekt placebo.

Wiele schorzeń ma naturalny przebieg, w którym ciało w końcu samo się wyleczy, zwykle gdy system odpornościowy się opamięta. To właśnie pokazuje pierwsza kolumna. Kilkadziesiąt lat temu wierzyliśmy, że efekt placebo jest naturalnym biegiem rzeczy, ale teraz wiemy, że tak nie jest.

Druga kolumna pokazuje, że istnieje rzeczywisty efekt wiary. Ukryty w nim jest naturalny przebieg choroby, ale sam efekt placebo dodaje coś znaczącego.

A trzecia kolumna pokazuje efekt podanego leczenia, a w ramach tego efektu jest również wpływ placebo i naturalny bieg rzeczy. Zwykle przypisujemy polepszenie się stanu zdrowia wyłącznie działaniu leku, ale inne efekty zawsze odgrywają jakąś rolę. Wielkość tej roli różni się w zależności od stanu zdrowia.

Tak więc większość leków ma wbudowany efekt placebo, ponieważ nie da się usunąć skutków przekonania danej osoby na temat tego, co zażywa. Wielu badaczy uważa, że powinniśmy starać się wykorzystać efekt placebo w praktyce klinicznej, a nie próbować go wyeliminować, ponieważ prawie zawsze będzie on korzystny dla pacjentów.

Pozytywne postrzeganie leczenia lub rezultatów może mieć naprawdę duże znaczenie.

Postrzeganie

Każdy sposób tworzenia lub zmiany percepcji może wywołać efekt placebo. W badaniu przeprowadzonym na Uniwersytecie Keele w Wielkiej Brytanii, 835 kobietom z nawracającymi bólami głowy podawano jeden z czterech rodzajów tabletek.

Jedna grupa otrzymała dobrze znaną, markową tabletkę aspiryny, podczas gdy druga grupa otrzymała tę samą aspirynę, ale w tańszym opakowaniu i z oznaczeniem "przeciwbólowa", typowym dla masowej marki generycznej. Trzecia grupa otrzymała placebo, ale wyglądem przypominające markową aspirynę, a czwarta grupa otrzymała placebo oznaczone jako "przeciwbólowe".

Okazało się, że postrzeganie marki robiło sporą różnicę. Markowa aspiryna działała lepiej niż aspiryna generyczna, ale markowe placebo również działało lepiej niż "generyczne" placebo, mimo że oba były placebo. A markowe placebo było prawie tak dobre jak aspiryna generyczna.

Marka miała znaczenie ze względu na to, co oznaczała. Znana marka kojarzy się z jakością, a to postrzeganie wytworzyło pewne endogenne opioidy, które dały markowej aspirynie trochę więcej niż generycznej.

Postrzeganie rodzaju leczenia również ma znaczenie. W amerykańskim badaniu dotyczącym leczenia migreny, zastrzyki placebo okazały się o 50% lepsze niż tabletki placebo, jednak w badaniu europejskim stwierdzono, że tabletki placebo były o 10% lepsze niż zastrzyki placebo. Nie było żadnych wad w sposobie przeprowadzenia badań. Najczęściej sprowadza się to do języka i kultury. W Wielkiej Brytanii mówimy o "popping pills", ale w USA ludzie bardziej wierzą w "getting a shot". Badania pokazują, że wszystko sprowadza się do tego, w co wierzymy najbardziej.

A postrzeganie lekarza lub lekarki robi różnicę. Ten sam lekarz może leczyć dwie grupy pacjentów, ale inaczej się ubierać i komunikować. Dla jednej grupy mógłby wyglądać nieco starzej, ubierać się elegancko, nosić okulary i okazywać troskę o pacjenta. W przypadku drugiej grupy mógłby wyglądać młodziej, ubrać się nieco niechlujnie i zachowywać się w sposób bezinteresowny. Wyniki kliniczne w pierwszej grupie byłyby zazwyczaj lepsze. Dlaczego? Ze względu na postrzeganie lekarza przez pacjentów.

Pamiętaj o przyjmowaniu wszystkich placebo

Wszyscy słyszeliśmy, jak lekarze przypominają nam, że musimy przyjąć cały kurs leczenia. Okazuje się, że musimy również przyjmować wszystkie placebo. Dane z projektu Coronary Drug w USA, który obejmował lek obniżający poziom cholesterolu, klofibrat, wykazały, że pięcioletni wskaźnik przeżycia dla pacjentów, którzy wzięli pełny kurs ich placebo wynosił 85 procent, ale to było 72 procent dla tych, którzy nie trzymali się kursu.

Badania pokazują, że cztery placebo działają lepiej niż dwa placebo. Na przykład, w 79 badaniach klinicznych leków przeciwwrzodowych, wrzód zagoił się u 44 procent pacjentów, którzy brali cztery placebo dziennie, ale tylko u 36 procent ludzi, którzy brali dwa placebo dziennie.

Więc efekt placebo nie jest wszystko w umyśle. Jest, w pewnym sensie, ale to, co jest w umyśle, powoduje zmiany w mózgu i ciele, które zależą od tego, co jest w umyśle.

Dla mnie efekt placebo jest przypomnieniem, że umysł może wywierać istotny wpływ na ciało. Z mojego doświadczenia wynika, że istnieje wiele sposobów na wykorzystanie naszego umysłu do pozytywnego wpływu na nasze zdrowie, ale chciałbym zakończyć ten artykuł, proponując jeden z najprostszych i najbardziej skutecznych. To po prostu myśleć życzliwie o ludziach.

To wszystko.

**By David R. Hamilton PhD

**Source