W swojej książce z 1890 roku "Zasady psychologii" filozof i psycholog William James napisał, że "ta sama przestrzeń czasu wydaje się krótsza, gdy się starzejemy".
Czy kiedykolwiek miałeś takie wrażenie? Że czas wydaje się przyspieszać z wiekiem?
Miesiące wydają się mijać w ciągu kilku tygodni. W dzieciństwie ostatnie dni przed Bożym Narodzeniem czy urodzinami wloką się niemiłosiernie, ale jako dorośli, w listopadzie, odliczamy tygodnie do świąt i nie możemy uwierzyć, że minęły tak szybko.
Istnieją dwa powody, dla których mamy poczucie przyspieszenia czasu.
Po pierwsze, mózg koduje nowe doświadczenia w sposób o wiele bardziej bogaty niż codzienne, zwykłe doświadczenia. Tak jakby nowości były przechowywane w pamięci HD, ale w przypadku doświadczeń, które przeżywaliśmy już kilka razy, mózg wie, czym one są, więc nie musi poświęcać tyle energii na ich przechowywanie. Jeśli nie ma w nich czegoś innego, mózg koduje tylko słaby ślad.
To dlatego z łatwością przypominasz sobie szczegóły każdego nowego doświadczenia, ale zapominasz, co jadłeś na obiad w zeszłą środę.
W dzieciństwie wszystko jest nowe i dlatego wszystkie doświadczenia są bogato kodowane w mózgu. Przy tak dużej ilości informacji i przetwarzanych danych dzieci mają poczucie, że czas płynie bardzo wolno. Pamiętam pozornie nieskończenie długą drogę nad morze, kiedy byłam dzieckiem. Moje siostry i ja strasznie się nudziłyśmy, ciągle pytając mamę i tatę, kiedy dojedziemy. To trwało tak długo. Dopiero jako dorosła osoba dowiedziałam się, że trwa to tylko 45 minut. Nie mogłam w to uwierzyć. Od tamtej pory ciągle patrzę na mapę, wpisuję lokalizację w iPhone'a i zawsze wychodzi mi to samo - 45 minut. Niewiarygodne!
W przypadku dorosłych, u których mózg przetwarza znacznie mniej danych, mamy poczucie, że czas płynie szybko.
Oczywiście z wyjątkiem tych intensywnych przeżyć, które od czasu do czasu są dla nas nowe lub mają w sobie coś nowego, jak na przykład pierwsza randka z kimś, kto naprawdę nam się podoba. To właśnie ta nowość przedłuża doświadczenie i sprawia, że mózg utrwala silne wspomnienia. Możesz jednak nie pamiętać wielu szczegółów z dziesiątej randki. Minie ona znacznie szybciej, o ile oczywiście nie zrobisz czegoś innego.
I w tym tkwi klucz do spowolnienia czasu. Zróbcie coś innego!
Wypróbuj nowy przepis. Ugotuj coś, czego nigdy wcześniej nie gotowałeś, albo zjedz posiłek, którego jeszcze nie próbowałeś. Wybierz inną drogę do pracy. Ucz się. Naucz się czegoś nowego. Naucz się nowego języka, nowego tańca, ale po prostu zrób coś innego. Wyrwij się z codziennych schematów.
Nowość powoduje również neurogenezę w mózgu, czyli powstawanie nowych komórek mózgowych. Podczas gdy inni ludzie każdego dnia tracą komórki mózgowe, neurogeneza może nieco zniwelować ten efekt, tworząc nowe struktury, w których mieszczą się nowe wspomnienia.
Istnieje jeszcze jedna teoria, dlaczego czas wydaje się przyspieszać wraz z wiekiem. Po raz pierwszy wysunął ją francuski filozof Paul Janet w 1897 roku. Jest ona czasem znana jako "czas logarytmiczny". Polega ona na tym, że wraz z wiekiem rok staje się mniejszym ułamkiem całego naszego dotychczasowego życia.
Rok dla pięciolatka to jedna piąta (czyli 20%) jego dotychczasowego życia, ale rok dla pięćdziesięciolatka to jedna pięćdziesiąta jego życia (czyli 2%), więc wydaje się, że mija on dziesięć razy szybciej. Jeśli masz 33 lata, to rok stanowi 3% Twojego dotychczasowego życia, a więc czas płynie prawie siedem razy szybciej niż wtedy, gdy miałeś pięć lat. Czas dla 80-latka mija niemal w mgnieniu oka, szesnaście razy szybciej niż dla pięciolatka.
I jeśli mamy być uczciwi wobec siebie jako dorosłych, to wydaje nam się to słuszne.
Zastanawiałem się nad tym, jak czas jest odczuwany przez dziecko w chwili narodzin. Bez wcześniejszego doświadczenia czasu, z którym można by porównać, bez postrzegania czegokolwiek, do czego można by przypisać etykiety lub znaczenie, niezależnie od tego, którą z powyższych teorii przyjmiemy, chwila jest jak nieskończoność, a pierwsze kilka miesięcy życia ciągnie się w nieskończoność. Jednak dla rodziców narodziny mijają w ciągu kilku minut i wkrótce pamięć o nich zostaje pozostawiona za sobą, przyspieszając odchodzenie w przeszłość.
Twoi rodzice przeżyli pierwsze lata Twojego życia znacznie szybciej niż Ty, a jeśli sam jesteś rodzicem, to to samo można powiedzieć o Twoich dzieciach.
Ogólnie rzecz biorąc, te same okresy czasu są przeżywane w bardzo różnym tempie przez różne osoby.
Kluczem do spowolnienia tempa życia jest wypróbowanie czegoś nowego. Pamiętam, jak kilka lat temu kupiliśmy dom. Wymagał on ogromnej ilości pracy. Do tej pory moje całe doświadczenie w majsterkowaniu polegało na wymianie żarówki. Musiałam się wszystkiego nauczyć.
Trzymanie wiertarki było dla mnie czymś zupełnie nowym. Wyburzanie ścian i stawianie nowych, zupełnie nowych. Układanie podłóg - tak, pierwszy raz! Listwy przypodłogowe - pierwszy raz. Dostosowałem nawet rozmiar otworu drzwiowego, ponieważ to taki stary dom i nie produkuje się już drzwi w takich rozmiarach. Wszystko było zupełnie nowe. Wszystko było nauką.
Były momenty, kiedy miałem wrażenie, że nigdy nie uda nam się skończyć. Wydawało się, że wszystko się przeciąga. A jednak trwało to tylko 5 miesięcy. Czasami teraz, gdy zauważam, że 5 miesięcy minęło w ciągu tygodnia, nie mogę uwierzyć, że remont trwał tylko 5 miesięcy.
Krótko po rozpoczęciu pandemii Covida, wśród blokad i niesamowicie nowych doświadczeń dla wszystkich, przypominam sobie meme internetowy: "Co za rok był ten miesiąc".
To naprawdę było jak rok.
Spróbujcie więc w tym tygodniu. Sprawdź, czy uda Ci się zdobyć jakieś nowe doświadczenia. Ugotuj ten posiłek. Odwiedź to miejsce. Porozmawiaj z tą osobą. Zapisz się na kurs. Pójdź nową ścieżką. Zdobądź się na odwagę i zaproś tę osobę na randkę. Rozwiń siebie. Rozciągnij się na nowe horyzonty. Cokolwiek zrobisz, po prostu spróbuj czegoś nowego.
**By David R. Hamilton PhD
**Source
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz